Cruisecontrol wordt adaptief
Veiliger en comfortabeler cruisen
Steeds meer nieuwe motoren zijn uitgerust met cruisecontrol. De laatste versies zijn ‘adaptief’ en kunnen zelfstandig de afstand tot de voorganger constant houden.
Een van de redenen dat motorfietsen nu pas cruisecontrol krijgen, is dat ze tegenwoordig ‘ride-by-wire’ hebben. Hierbij worden de gaskleppen niet meer bediend via een gaskabel, maar door een zogenaamde stappenmotor. Dat is een elektromotortje waarvan het motormanagement de graden hoekverdraaiing zeer precies kan regelen. Met ride-by-wire heeft de motor alle hardware die nodig is voor cruisecontrol compleet: een toerentalsignaal van de krukas-sensor, en een stappenmotor op de gasklep. Voeg daarbij een remsignaal van de schakelaars op de remhendel en het rempedaal en een signaal van een schakelaar op de koppeling, dan weet de cruisecontrol ook wanneer hij uit moet schakelen.
CAN-BUS
Een andere sleutel tot cruisecontrol is Can-Bus. Dat is een computernetwerk dat alle elektronische onderdelen van een motorfiets met elkaar verbindt, zodat alle informatie van alle sensoren en aandrijving van de motorfiets overal kunnen worden opgepikt door systemen die dat kunnen en mogen gebruiken. Zo is er geen snelheidsmeterkabel meer nodig, want de snelheids-info staat elektronisch op het netwerk. Het toerental idem dito. Het dashboard kan die gegevens gebruiken. Of de tractiecontrole, het ABS, of de cruisecontrol. De radarunit is een klein kastje dat in de neus van demotor kan worden weggewerkt.
Adaptive
Cruisecontrol zorgt dat je ontspannen en zuinig rijdt tijdens lange ritten. Cruisecontrol werkt prima op een rustige weg, maar rijd je in verkeer dat net niet jouw tempo rijdt, dan moet je de cruisecontrol steeds weer af en aanzetten. Daarom is er een tweede generatie cruisecontrols, dat de afstand tot de voorganger en het snelheidsverschil tot deze voorganger kan bepalenen zelfs kan remmen als dat moet. De basis van adaptive cruisecontrol is een radarsensor, die aan de voorzijde van een voertuig achter de grille wordt gemonteerd. Deze sensor zendt radiogolven uit met een frequentie van 76 GHz. De adaptive cruisecontrol gebruikt de echo van dit signaal om de afstand tot de voorganger te bepalen. De uitgezonden radargolven weerkaatsen tegen het voertuig voor je en de echo van deze golven wordt door de sensor opgevangen. Aangezien elektromagnetische golven met de snelheid van het licht door de lucht voortbewegen (ongeveer 300.000 km/sec), geeft de tijd tussen het verzenden van het signaal en het opvangen ervan betrouwbare informatie over de volgafstand.
Snelheidsverschil
Voor een adaptive cruisecontrol is niet alleen de afstand tot de voorganger belangrijk, maar ook het snelheidsverschil. Dat wordt bepaald door veranderingen in de frequentie van het teruggekaatste signaal. uitgezonden signaal bekijkt, zul je zien dat de staart van de golf een kortere weg moet afleggen dan de kop van die golf, omdat de auto of motor tussen het arriveren van de voor- en de achterzijde van de golf dichterbij is gekomen. Na terugkaatsing is de golflengte daardoor korter geworden, omdat de staart van de golf verhoudingsgewijs vroeger is teruggekaatst. De frequentie (frequentie = 1/golflengte) is dus groter als de auto of motor nadert, omgekeerd is de frequentie lager als de afstand tot de te volgen auto of motor groter wordt.
Adaptive Cruisecontrol
De tijd tussen twee signalen geeft dus informatie over de afstand, terwijl de teruggekaatste frequentie iets zegt over het snelheidsverschil met de te volgen auto of motor. Dit wordt bij de adaptive cruisecontrol vaak gebruikt om de volgtijd in te stellen. Dat is beter dan een vaste afstand, omdat de remweg van een voertuig afhankelijk is van de snelheid. Bij een hogere snelheid heb je dus een grotere volgafstand nodig. De volgtijd is daarom een beter argument. Bij een volgtijd van, bijvoorbeeld, 2 seconden passeer je een bepaald punt op de weg twee seconden na je voorganger. Bij een hogere snelheid leg je in 2 seconden een grotere afstand af en dus wordt de volgafstand automatisch groter. Vaak heb je de mogelijkheid om het volginterval zelf in te stellen. Het voertuig houdt het interval dan constant en regelt daarvoor de snelheid. Doordat de adaptive cruisecontrol de naderingssnelheid tot een voorligger of een obstakel meet, kan het systeem eventueel ook een naderende botsing detecteren en daarvoor waarschuwen of zelfs afremmen.
Motorfietsen
Adaptive cruisecontrol begint nu ook bij motorfietsen zijn intrede te doen. De KTM 1290 Super Adventure S is ermee uitgerust, de Kawasaki Ninja H2 SX heeft het, Ducati past het toe op de Multistrada en ook BMW heeft Adaptive Cruise Control, onder andere op de R1250RT. Het BMW-systeem is behoorlijk geavanceerd: Het gebruikt ook de informatie van een zogeheten Inertial Measurement Unit of IMU, een apparaat dat alle bewegingen van de motorfiets kan meten. De extra informatie die deze IMU’s bieden, maken extra functies van Advanced Driver Assistance Systems of ADAS mogelijk. Het ACC van BMW gebruikt de IMU om de snelheid in bochten te verminderen, als dat bij de gekozen hellingshoek noodzakelijk is. Ook de dynamiek van de acceleratie en deceleratie wordt daarop aangepast. Remmen voor stilstaande auto’s of voor stoplichten doet het systeem niet, dat blijft de verantwoordelijkheid van de rijder. Veel systemen kunnen echter wel bijremmen om de snelheid snel te verlagen: uiteraard binnen grenzen, want je zit op een motor natuurlijk niet in de gordels.
Kaoko
In de webshop van MotoPort vind je de cruise-controls van Kaoko. Deze cruise-controls monteer je op de plek van het originele stuureind. De gashendel kan worden vergrendeld door de Kaoko cruise-control vast te draaien en laat zich eenvoudig ook weer ontgrendelen.
De cruise controls zijn motorfietsspecifiek. Een geschikte cruisecontrol voor jouw motor vinden ? Informeer bij MotoPort of er voor ook voor jouw motorfiets een Kaoko cruise control beschikbaar is.